Çevre Görevlisi Nedir, Ne İş Yapar?

Çevre Görevlisi Nedir, Ne İş Yapar?

Çevre görevlisi nedir ve sorumlulukları nelerdir konusu bu alana ilgi duyan kişiler tarafından sıkça sorulmaktadır. Çevre görevlileri fabrikalarda ve tesislerde, faaliyetleri sonucu çevre kirliliğine neden olan veya olabilecek yerlerde görev alırlar. Bu kişiler Çevre Kanunu ve bu kanuna dayalı olarak yürürlüğe sokulan düzenlemeler uyarınca denetlenen tesislerin mevzuata uyup uymadıklarını kontrol ederler.

Çevre görevlisi faaliyet gösteren firmalarda veya kurumlarda çevre kanununa uyup uyulmadığının düzenli kontrolünü yapan kişidir. Çevre temizliğini tehdit eden uygulamaları olan firmaların aldıkları önlemlerin yeterince etkili olarak uygulanıp uygulanmadığını denetleyen çevre görevlisi düzenli olarak aylık ve yıllık raporlar hazırlarlar. Tesis içi yıllık denetim programlarını düzenleyen bu kişiler bazı eğitimlerden geçer ve belgelere sahip olurlar.

Çevre görevlisi işlemleri arasında tesislerde çevreyi düzenleme ve koruma faaliyetleriyle ilgilenmek de bulunuyor. Olası riskleri hesaplayıp, risklerin minimize edilmesi ve gerekli önlemlerin alınması konusunda bu kişiler önemli rol oynar. Çevre görevlisi yasa ve yükümlülüklere uymak zorundadır. Yasalar kapsamında denetlediği tesisin kanuna aykırı faaliyetlerini rapor etme zorunluluğu bulunmaktadır. Tesis veya fabrikaların çevre eğitimleri ile ilgili organizasyonlarını da bu kişiler hazırlar. Gerektiği zaman resmi kurum ve kuruluşlarla görüşmeleri de yaparlar. Çevre görevlisi periyodik olarak gerekli denetlemeleri yapmakla yükümlüdür. Yıllık olarak iç denetimler yaparak raporlar hazırlayan çevre görevlileri, çevre hizmetlerinin kurallara uygun bir şekilde ilerlediğinden emin olmalılar.

Devlet kurum ve kuruluşları veya özel sektörde çalışabilirler. Çevre görevlisi iş ilanlarında genellikle gerekli eğitim ve belgelerin yanı sıra disiplinli bir kişiliğe sahip olmaları aranmaktadır. Eğer çevre görevlileri herhangi bir yasa ihlalini gözden kaçırırsa çalıştığı kurum ciddi ceza alabilir. Çevre görevlisi şartları yerine getirebilmek için yaptığı denetimlerin belirli bir düzende olması gerekir. Çevreye duyarlı olan bu kişilerin kanunla ilgili çok iyi bilgi sahibi olmaları ve kanunda yapılan değişiklikleri düzenli olarak takip etmeleri gerekir. Çevre görevlisi sistemi çok iyi bir şekilde kurmalı ve kanunla paralel bir şekilde denetlemelerini yapmalıdır.

Çevre Görevlisi Görevleri

Çevre görevlisi yönetmeliği çok iyi bilmeli ve buna uygun şekilde tesisleri ve fabrikaları denetlemelidir. Çalıştığı işletmeye hizmet vermeye başladığı tarih itibariyle aylık raporlar hazırlamakla yükümlüdür. Çevre görevlisi mevzuat kapsamında işletmenin çevre yönetim hizmetlerini yürütmek ve koordine etmek zorundadır. Mevzuatta belirtilen sorumlulukların yerine getirilip getirilmediği çevre görevlileri tarafından denetlenir.

Aylık raporların ayın en geç 15’ine kadar işletme sahibine sunulması ve sisteme yüklenmesi gerekmektedir. Çevre görevlisi hizmete başladıktan 30 gün sonra ilk aylık raporunu hazırlar ve bunu her ay yapmak zorundadır. Aynı şekilde yılda bir defa yıllık rapor hazırlamalıdır. Bu raporda hizmet verdiği işletmenin, tesisin, kurumun veya fabrikanın çevre düzenlemeleri ile ilgili çalışmalarını ve kanuna uygun yahut aykırı olan faaliyetlerinin tespitlerini belirtmelidir. İşletmenin genel durumunu kapsayan raporda iç tetkikler yer alır. Aylık ve yıllık raporun da yöneticilere sunulması ve sisteme yüklenmesi gerekiyor.

Çevre görevlisi görevleri arasında hizmet vermeye başladığı ilk aydan itibaren her otuz günde bir ve düzenli olarak yıllık eğitimler yer alır. İşletme çalışanları ve yetkililerine mevzuatla ve çevresel konularla ilgili bilgilendirici eğitimler yapmak ve özendirici faaliyetler düzenlemelidir. Bu eğitimlere ilişkin hazırladığı raporları sisteme yüklemesi gerekir. Hazırladığı raporların hepsinin Çevre ve Şehircilik Bakanlığınca belirlenen formata uygun olması zorunluluğu vardır.

Hizmet verdiği işletmede ki uygunsuz çevre faaliyetlerinin tespit edilip raporlanması ve bunların giderilmesi için işletme sahibine önerilerde bulunulması da çevre görevlisinin sorumlulukları arasındadır. Çevre görevlisi ne iş yapar ve görevleri nelerdir sorusuna cevap olan bu yükümlülüklerin hepsi Bakanlık tarafından belirlenmiştir. Hizmet verdiği işveren çevre görevlisine ekstra sorumluluklar yükleyemez. Kişi kabul ederse bu ekstra sorumlukları yerine getirebilir. Ancak çevre görevlisinin asıl görevleri devlet tarafından belirtilenlerin dışına çıkmamalıdır.

Çevre Görevlisi Kimler Olabilir?

Çevre görevlisi kimler olabilir sorusu  kişiler tarafından çok sık sorulmaktadır. 4 yıllık üniversitelerin çevre mühendisliği bölümünden mezun olan, çevre mühendisliği alanlarında yüksek lisans yapmış kişiler çevre görevlisi mesleğini icra edebilirler.  4 yıllık üniversitelerin mühendislik, fizik, kimya, biyoloji, jeoloji, biyokimya, veterinerlik gibi bölümlerinden mezun olan kişiler de bu meslek için uygundur. Bu bölümden mezun olan adayların Bakanlığın çevre mevzuatı eğitimlerine katılıp yapılan sınavlardan yeterli puanı almış olmaları gerekiyor.

4 yıllık üniversite mezunu olup Çevre ve Şehircilik Bakanlığı, Çevre ve Orman Bakanlığı, Çevre Bakanlığı merkez ve teşkilatlarının en az 5 senelik çalışanları da çevre görevlisi pozisyonlarına başvurabiliyor. Ancak bu kişilerin çalışma sürelerinde çevre mevzuatı kapsamında, çevre yönetimi, çevresel etki değerlendirmesi, çevre izni, çevre lisansı ve çevre denetimi gibi alanlarında görev almış olmaları lazım. Bu alanlardaki teknik birimlerde şube müdürlüğü, il müdürlüğü, daire başkanı, il müdür yardımcısı ve daha üst pozisyonlarda en az 3 sene görev yapmış bireyler de çevre görevlisi olabilirler.

Bu mesleği icra etmek isteyen kişilerin çevre görevlisi belgesi almak zorunluluğu vardır. Bu belgeyi almak isteyen kişiler çevre görevlisi sınavına girmeliler. Girdikleri sınavdan 70 ve üzeri puan alan adaylar çevre görevlisi sertifikası almaya hak kazanmış olurlar. Sınav sonuçları ilan edildiğinden itibaren bir yıl süresince geçerlidir. Sınav başvurusunda Bakanlıkça düzenlenen çevre görevlisi eğitimi sertifikası sunulmalıdır. Sınav sonuç belgesi için bir bedel ödenmelidir. Çevre görevlisi belgesi başvurusunda TC kimlik numarası, iletişim bilgileri, eğitim aldığı üniversite diploması, vesikalık fotoğraf, çevre mevzuatı eğitim katılım sertifikası gibi belgelerin sunulması gerekiyor.

Çevre Görevlisi Çalıştırma Zorunluluğu Olan İşletmeler

Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığınca düzenlenen çevre kanununca bazı işletmelerin alması gereken izin ve lisanslar bulunuyor. İşletmelerin çevre danışmalık hizmeti almaları yeterli oluyor. Çevre kanununca alınması gereken izin ve lisanslar hakkında yönetmeliğin eklerinde yer alan işletmelere göre hangi işletmenin birim kurma veya çevre görevlisi çalıştırma zorunluluğu olduğu veya bunun yerine danışmanlık hizmeti alması gerektiği belirtiliyor.

Belediyeler, il özel idareleri, mahalli idare birlikleri veya bunların birimleri yönetmeliğin belirttiği yükümlülükleri yerine getirmeliler. Organize sanayi bölgesi, endüstri bölgesi, ihtisas organize sanayi bölgesi, serbest bölge yönetim birimleri sürekli olarak bir çevre görevlisi istihdam etmek veya danışmanlık hizmeti almak zorundalar.

Sağlık kuruluşları ve hastanelerde yatak kapasitesi 20 ve üzeri olan kurumlar en az 1 çevre görevlisini işe almak veya çevre yönetim birimi kurmak zorundalar. İşletme sahipleri veya yetkilileri, çalıştırdıkları çevre görevlisinin işten ayrılması durumunda en az 30 gün içerisinde yeni bir çevre görevlisini işe almaları gerekiyor. İşe aldıkları kişinin çevre görevlisi belgesi olması gerekiyor. Belge sahibi kişinin belgesini vize ettirmesi zorunluluğu bulunuyor. Vize işlemleri için mevcut belgenin süresi dolmadan en az bir ay öncesinde başvuru yapılması gerekiyor. Belgenin geçerliliğinin devamının sağlanması için bu sürenin geçmemesi gerekiyor. Vize işlemi için belirli bir ücretin bakanlık tarafından belirtilen hesaba yatırılması lazım. Süreyi geçirdikten sonra başvuru yapan kişilerden %50 daha fazla ücret talep edilir. Belge vize süresinin dolması durumunda belge sahipleri tekrar başvuru yapılabiliyor.

4EN mühendislik firması olarak uzman kadromuzla Çevre Danışmanlık hizmetimizi sunmaya devam etmekteyiz.