Enerji Yönetim Sistemi Nedir?
Enerji yönetim sistemi, sürdürülebilir çevreye katkıda bulunak ve enerji sarfiyatında uygulanacak tasarrufun verimliliğini arttırmak adına kullanılabilir enerjinin doğru biçimde yönetilmesini tarif etmektedir. Enerji yönetim sistemi kavramının kapsamı belirli temellere dayanmaktadır. Bunlar arasında, enerjinin daha verimli kullanılması için bir politika geliştirmek, bu politikayı karşılamak için hedefleri ve hedefleri düzenlemek, enerji kullanımını daha iyi anlamak ve enerji yönetiminde akılcı karar vermek için elde verileri düzenlemek ve kullanmak, enerji tüketim sonuçlarını ölçmek, enerji yönetim politikasının ne kadar iyi çalıştığını gözden geçirmek ve son olarak enerji yönetim sürecini sürekli iyileştirmek sayılabilir. Enerji yönetim sistemi nedir sorusu konuyla ilgilenen kitlelerce merak edilmektedir. Bu noktada enerji yönetim sistemi yasal zorunlulukları ve gerekliliklerini bilerek hareket etmek ve enerji yönetimi sürecini daha iyi anlayabilmek için araştırma yapılabilir.
Enerji Yönetim Sisteminin Kapsam ve Gereklilikleri
Aynı veya daha fazla çıktı için daha az enerji kullanmak olarak tanımlanabilen enerji verimliliği, sera gazı (GHG) emisyonlarını azaltmak için giderek daha önemli ve uygun maliyetli çözümlerden biri olarak kabul ediliyor. Başarılı enerji verimliliği projeleri, çevreye faydalarının yanı sıra, üretkenliği ve rekabet gücünü artırmak da dahil olmak üzere, tipik olarak bir şirketin genel verimliliğini de iyileştirir. Demir ve çelik endüstrisi, çelik üreticileri için toplam girdi maliyetlerinin yaklaşık %20-25'ini temsil eden enerji maliyetleriyle, tüm endüstriyel sektörlerin en büyük enerji tüketicisi olarak düşünülmüştür. Bu sebeple maliyetleri düşürmek bu nedenle çelik üreticileri için en önemli önceliklerden biri haline gelmiş olup enerji yönetim sistemi için örnek arz edebilecek uygulamalar için de öncü olmuştur. Enerji verimliliği yalnızca green house gaz emisyonlarını azaltmakla kalmaz, aynı zamanda bir şirketin rekabet gücünü ve üretkenliğini daha genel olarak iyileştirebilir. Başarılı enerji verimliliği projeleri, şirkete artan değer getirmekte ve şirket çapında geliştirilmiş verimliliklerle sonuçlanmaktadır. Enerji yönetim sistemi, enerji performansını sürekli iyileştirmek ve enerji tasarrufunu en üst düzeye çıkarmayı amaç edinen sistematik bir süreçtir. Enerji yönetim sisteminin ilkesi, bir organizasyonun tüm seviyelerindeki personelini sürekli olarak enerji kullanımını yönetmeye dahil etmek ve bunu teşvik etmektir.
Enerji yönetim sistemi prosedürü, mevcut ISO 50001 enerji yönetimi standardı veya özel bir enerji yönetim sistemi yaklaşımına göre uygulanabilir. Uygulanacak olan yaklaşımdan bağımsız olarak herhangi bir enerji yönetim sisteminin ana odak noktası, şirketin tüm seviyelerini ve fonksiyonlarını içermesi ve üst yönetimin sürekli bağlılığını gerektirmesidir. Bu durum enerji yönetim sistemi çerçevesinin etkin işleyişinde kilit bir unsur olan çalışanların sürekli motivasyonunu sağlayacaktır. Diğer tanınmış yönetim sistemlerinde (örneğin, ISO 9001 kalite standardı) olduğu gibi, bir enerji yönetim sistemi, bir şirket politikası veya stratejik hedeflerle aynı yönetim yapılarına dahil edilmektedir. Enerji yönetim sistemleri, CO2 emisyon yoğunluğu için bir hesaplama yöntemi sağlayan, ve yakın zamanda geliştirilen ISO 144044 standardı ile bağlantılı olarak da yürütülmektedir. Böylece CO2 ve enerji izleme sistemlerinin birleştirilmesi, enerji kullanımının azaltılmasıyla ilgili emisyon tasarruflarını hesaba katarak hareket edebilmektedir. Bu durum belirli önlemlerin etkisi daha iyi anlaşılabileceği ve değerlendirilebileceği için enerji yönetim sistemlerine ek ve kıymetli bir fonksiyon daha kazandırmaktadır. Buradan da anlaşılacağı üzere enerji yönetim sistemi uygulamaları güncel dünya şartları ve sürdürülebilir çevre kavramına paralel olarak değişebilen dinamik bir süreç olarak karşınıza çıkmaktadır.
ISO 50001 Enerji Yönetim Sistemi Nedir?
Enerji yönetim sistemi konusuyla ilgilenen hemen herkesin aklına gelen sorulardan birisi de ISO 50001 enerji yönetim sistemi nedir olacaktır. Kısa bir tanımla ISO 50001, enerji yönetimini geliştirmek isteyen kuruluşlar için küresel bir standart olarak karşımıza çıkmaktadır. Enerji yönetim sisteminin uygulanması için uluslararası kabul görmüş bir çerçeve sağlamaktadır ve kuruluşların enerji verimliliğini iyileştirmelerine ve çevresel etkilerini azaltmalarına yardımcı olmaktadır. ISO 50001, ISO 9001 veya ISO 14001 gibi diğer iyi bilinen standartlar için de kullanılan sürekli iyileştirme yönetim sistemi modeline dayanmaktadır. Bu, kuruluşların enerji yönetimini kalite ve çevre yönetimini iyileştirmeye yönelik genel çabalarına entegre etmelerini kolaylaştırmaktadır. Özellikle kuruluşlar için enerji yönetim sistemi standardı ISO 50001 ile işlerlik kazanmaktadır. ISO 50001 enerji yönetim sistemi standardının doğru uygulanabilmesi için ISO 50001 enerji yönetim sistemi belgesi alınması en uygun yoldur. Bunun için ise iyi hazırlanmış bir enerji yönetim sistemi eğitimi veya kursunun donanımlı eğitmenlerce verilmesi gereklidir. Bu durum şirketler için bir zaman harcanmasını ve maliyeti gerektirse de uzun vadede olumlu katkıları olacağı çok açıktır. Müşteri ve işletmeler enerji verimliliği standardının gerekliliklerini uygulayarak karbon emisyonlarının azaltılması için sıfıra odaklanabilir ve bu durum kuruluşun paydaşlarının, hissedarlarının ve müşterilerinin, kuruluşun enerji kullanımını aktif olarak izlemesini, kontrol etmesini ve azaltmasını mümkün kılarak önemli bir imaj yaratabilir. İyileştirilmiş itibara ek olarak, daha verimli enerji kullanımı maliyetleri azaltabilir ve enerji fiyatlarındaki artış ve arz kesintisi risklerini önemli ölçüde azaltabilir.
Enerji Yönetim Sisteminin Çıktıları
ISO 50001 enerji yönetim sistemi standardı baz alınarak uygulamaya konulan enerji yönetim sisteminin kuruluşlarda önemli çıktıları olacağı gösterilmiştir. Örneğin enerji yönetim sisteminin uygulanmaya konulmasını takip eden ilk 12 ayda enerji kullanımının %10'a kadar azaldığı görülmektedir. Benzer şekilde kurumsal sera gazı (GHG) emisyonlarının ve karbon ayak izinin fark yaratacak biçimde azaldığı belirlenmektedir. Bir diğer önemli çıktı, mevcut ve gelecekteki gönüllü veya zorunlu enerji verimliliği hedeflerine uyum sağlanmasına yardımcı olmasıdır. Gelecekte enerji yönetimi ve sürdürülebilir çevre kavramlarını daha fazla duyacağımızı düşünürsek kurumların erken evrede bu standartlara uyum sağlamasının stratejik bir önem taşıyacağını söylemek yanlış olmayacaktır. Müşteriler, müşteriler dışındaki insanlar ve tüm paydaşlar arasında geliştirilecek bir kurumsal imaj ve itibar sağlayacaktır. Bunlara ek olarak kuruma ait sistem tasarımından işletme yönetiminde karar verme süreçlerine kadar basamakta kurumu pozitif yönde geliştirecektir. Bir diğer husus ise her seviyedeki personel üyeleri arasında enerji bilincini artıracaktır. Netice olarak enerji yönetim sistemi kapsamı ve standartları doğru bilindiğinde ve uygulandığında kurumsal imajın, verimliliğin ve çıkarların olumlu yönde ivmeleneceği açıktır. Enerji yönetim sistemi standartlarının doğru uygulanmasının en kritik yolu sertifikasyon olup enerji yönetim sistemi sürecinden kazanılacak pozitif çıktıların üst limitlerinde belirleyici olacak faktör de donanımlı bir kuruluş tarafından sertifikalandırılmaktadır. Sertifikasyon, enerji yönetim sisteminin ISO 50001 gerekliliklerini karşıladığını kanıtlar. Bu, müşterilere, paydaşlara, çalışanlara ve yönetime, kuruluşun enerji tasarrufu yaptığına dair daha fazla güven verir. Ayrıca enerji yönetim sisteminin kuruluş genelinde çalışmasını sağlamaya yardımcı olur. Bir sertifikanın bir başka avantajı da sürekli iyileştirmeye verdiği önemdir. Kuruluş, enerjisini yönetmede daha iyi olmaya devam edecektir. Birkaç yıl içinde ek maliyet tasarrufu sağlanabilir. Ayrıca, bir kuruluşu sertifikalandırmak, enerji yönetimine olan kamu bağlılığınızı da gösterecektir. Belgelendirme yapacak kuruluşların da düzenli aralıklarla akredite edilmesi ve kılavuzlardaki güncel değişikliklere hakim olup güncel bilgileri sertifikalandırma yapacakları kurumlara aktarmaları bir diğer önemli husustur. Tüm bu bilgilerden hareketle enerji yönetim sisteminin ve ISO 50001 enerji yönetim sistemi standardı hakkındaki okur yazarlığın kurumsal imaj üzerindeki etkisi açıkça görülmektedir.