Inditex Denetimleri
4EN Danışmanlık Sayesinde Güvenle İnditex Denetimleri
1963 senesinde üretim hayatına başlayan Inditex grubu bugün Zara, Pull&Bear, Massimo Dutti, Bershka, Stradivarius, Oysho, Zara Home ve Uterque gibi pek çok ülkeden milyonlarca müşteriye sahip büyük dünya mağazalarına ev sahipliği yapmaktadır. Yaklaşık 8 dünya devi mağazaya ev sahipliği yapan Inditex grubu yalnızca alışveriş merkezlerinde değil, şube açmadığı konumlardaki müşterilerine ulaşabilmek için online platformlarda da aktif olarak satış hayatına devam etmektedir. Dünyada yaklaşık 7000’den fazla mağazaya ve 202 pazara sahip olan grup, mağaza sayılarını gün geçtikçe artırmaktadır. Inditex grubunun dünya pazarında bu kadar büyük olması ve milyonlarca kişi tarafından güvenle tercih edilen bu 8 alt mağazaya sahip olmasında en büyük etkenin birlikte çalıştığı tedarikçileriyle disiplinli, katı düzenlemeler çerçevesinde çalışması söylenebilir. Uluslararası mağaza grubu 2001 senesinde yasal düzenlemelerini gözden geçirmiş olup tüm üreticilerini ve tedarikçilerini kapsayacak biçimde hazırladığı Davranış Kurallarına uyulmasını şart koşmuştur. Dünyanın pek çok noktasında satış yapan uluslararası mağaza zinciri Eylül 2011’den itibaren online platformlarda da satış yaparak müşteri ağını genişletmektedir. 2014 yılında yalnızca 500’ün üzerinde mağazaya sahip olan şirket son senelerde büyük bir ivme göstererek 7000’in üzerinde şubeye ulaşmış durumdadır. Uluslararası pazardaki sağlam konumunu sürdürmek isteyen İnditex grubu kendisine giyim ve moda aksesuarları üreten ve/veya tedarik eden alt şirketler ile anlaşma sağlamadan önce belirli kuralları yerine getirmelerini talep etmektedir. Tedarikçi olmayan firmaların talebi ile başlayan bu süreç “inditex başvuru” süreci olarak adlandırılabilirken uluslararası mağaza zincirinin birlikte çalışmak için talepte bulunan atölye ve şirketleri denetlediği bu süreç ise “inditex denetimi” olarak nitelendirilmektedir. Bu süreç için oldukça önemli sayılabilecek bir nokta ise Inditex’in grubunun bu başvuruları oldukça ciddiye aldığı ve başvuru sürecinin titizlikle yürütüleceğini beklemesi olduğu söylenebilir.
Inditex Denetimi Süresince İncelenen Hususlar
Firmanın denetim süresince beklediği titizliği gösteren bir örnek ise verilen 6 ay içerisinde taahhütlerini yerine getiremeyen atölye ve firmaların mağaza zinciri grubunun hiçbirine 6 ay içerisinde üretim yapamayacak olmasıdır, aynı biçimde denetim sürecinden başarıyla geçemeyen firmalar tekrardan başvurmak için bir 6 ay daha beklemek durumundadırlar. Firmanın koyduğu bu katı standartlar tedarikçi ve üreticilerinden bekledikleri disiplini göstermektedir. “İnditex nedir?” sorusunun cevabı bir denetim zinciridir şeklinde açıklanabilir. Inditex denetim süreci pek çok noktayı kapsamakla birlikte genel odağın insan haklarının korunması ve uluslararası iş sözleşmelerini göz önüne alan sorumlu yönetim şartlarının hayata geçirilmesi, insan ve iş haklarına saygı, karşılıklı gösterilen asgari etik ve sorumlu davranış kriterlerinin sağlanması olduğu söylenebilir. Inditex denetim uluslararası İş Güvenliği Yönetmelikleri göz önüne alınarak hazırlanmış olup mağaza zincirinin belirlediği Davranış Kuralları 13 ana başlık altında sınıflandırılmıştır. Bu alt başlıklar sırası ile zorunlu çalıştırmama, çocuk işçi çalıştırmama, ayrımcılık yapmama, örgütlenme ve toplu pazarlık özgürlüğü, sert veya insanlık dışı muamele olmaması, ücret ödemelerinin düzenli olması, çalışma saatlerinin düzenli olması, düzenli istihdam, üretimin izlenebilirliği, iş sağlığı ve ürünlerinin güvenliği, bilginin gizliği ilkesinden taviz verilmemesi ve son olarak çevre bilincinin oluşturulmasıdır. Son maddede vurgulanan çevre bilincinin oluşturulması aynı zamanda firma tarafından “inditex çevre denetimi” olarak da adlandırılmaktadır. Yapılacak denetim başvuran atölye veya şirketin Inditex grubuyla daha önce çalışıp çalışmadığına göre de değişiklik gösterebilmektedir. Örneğin başvuran atölye eğer daha öncesinde Inditex mağaza zinciri ile çalışmamışsa sisteme ilk defa kaydolması gerekmektedir ki bu durum bir ön denetimi zorunlu kılmaktadır. Söz konusu ön denetim kapsamında başvuran firmanın sosyal uygunluk kapasitesi genel hatları ile değerlendirilecek olup belirli problemler tespit edildiği takdirde başvuru ön denetimi geçemez ve firma başvurmak için bir 6 ay daha beklemek durumunda kalır.
Inditex Denetimi Sonuçlarına Göre Gruplamalar
Atölyelerin bir 6 ay daha başvurmak için beklemelerini doğuracak ihlaller şu şekilde sıralanmıştır; çalışma ruhsatı, itfaiye raporu ve yapı kullanma belgelerinin hazırlanmamış olması, atölyenin SGK borcunun bulunması, şeffaflık ihlalini çiğneyen davranışların sergilenmesi (yanlış belge ve/veya bilginin iletilmesi gibi), işçilere asgari ücretten düşük miktarlarda ödeme yapılması, çocuk işçi ve/veya kaçak işçi çalıştırılmasının tespit edilmesi gibi durumları kapsamaktadır. Inditex standartları özellikle insan ve işçi haklarına saygı, etik sorumluluk, şeffaflık ve işçi şartlarının korunması hususlarında yaptığı vurguyu ön denetlemesinde dahi göstermektedir. Ön denetimi başarı ile geçen atölyeler Inditex sistemine kaydedilir ve süreç ön denetimden ana denetime kayar. Ana denetim sonrasında alınabilecek puanlar ise A, B, C, D ve bloke skorları olarak adlandırılmış olup Join Life firmasında üretim veya tedarik yapabilmek için A ve B puanlarının alınması gerekmektedir. A grubu satın alan grup, AB grubu hem satın alan hem tedarikçi, B ise yalnızca tedarik sağlayan grup olarak kısaca açıklanabilmektedir. A ve B grupları firmanın ana denetim sonrasında alabileceği en yüksek grup kategorisi olup diğer yandan başvuran atölye değerlendirme sonunda C grubuna alırsa 6 aya kadar Join Life üretimi veya tedariği gerçekleştirememekte, 6 ay dolduktan sonra gerçekleştirilecek takip denetiminin ardından A veya B gruplarına atanamayan atölyeler Join Life üretimi hakkını kaybetmektedir. Son olarak ana değerlendirmenin ardından D grubunda yer alan firmalar ise yalnızca kendisinde sponsor olan firmaların Join Life haricinde kalan üretimlerinde sorumluluk alabilmekte olup bu tarihten 6 ay sonra sosyal uygunluk denetimine tabii kılınmaktadır. Bu denetimin ardından atölyenin A ya da B grubuna yükselmesi beklenmekle birlikte tekrardan D grubunda olduğu anlaşıldığı takdirde üretici firma bloke edilmektedir.
Güvenle 4EN Danışmanlık
Yapılan incelemelerde İnditex çevre denetimleri haricinde aynı zamanda izlenebilirlik denetimlerinin yer aldığı bilinmektedir. Bu denetimler süresince üretici atölyelerinin Inditex’a hazırlamış olduğu ürünlerin adet, irsaliye, fatura kontrolü ve doğrulaması gözden geçirilmektedir. Şeffaflık, ulusal mevzuat, sözleşmeler ve anlaşmalara uygunluk, güvenli ve hijyenik çalışma koşullarının sağlanması, iş sağlığı ve ürünlerin güvenliğinin oluşturulması, ücret ödemeleri ve çalışma saatlerinde düzenin tesis edilmesi, kod uygulamaları, doğrulama ve etik kurum izlenebilirlik sürecinin önemli parçaları arasındadır. Inditex standartları aynı zamanda sosyal sorumluluk etiğine sahip olmakta olup sosyal sorumluluk kısaca çalışan tüm tarafların üretim firmanın ve üretim yapılan bölgenin değer yargılarıyla uyum içimde işlerin yürütülmesi olarak açıklanabilmektedir. Türkiye içerisinde yapılan denetimlerin sürecinde şehirden şehre farklılık gösterdiği görülmektedir, örneğin İstanbul için denetim süreci başvurudan sonra yaklaşık 48 saat içinde başlamaktadır. Öte yandan diğer şehirlerde bu süreç dönem içi yoğunluğa ve mesafeye göre farklılık gösterebilmektedir. Görüldüğü üzere Inditex denetimi oldukça özveri isteyen, karmaşık, disiplin ve hassasiyet gerektiren pek çok kriterden oluşmaktadır. Inditex denetim evrakları içerisinde yapılacak herhangi bir yanlışlık veya eksiklik atölyelere bir 6 aylık dönem kadar üretimde gecikmeye sebep olmaktadır. Bu sebeple Inditex mağaza zincirlerine üretim yapmak veya tedarikçi olmak isteyen atölye veya şirketlere 4EN danışmanlık şirketinde güvenle başvurularını yürütmeleri tavsiye olunur. 4EN Danışmanlık hizmeti sayesinde Inditex denetim sürecinizi mümkün olan en kısa sürede ve sorunsuz biçimde halledebilmeniz mümkündür. Konuyla ilgili danışmanlık hizmeti almak istediğiniz veya bir sorunuz takdirde 4EN Danışmanlık Hizmetleriyle çekinmeden iletişime geçebilirsiniz.
