Sıfır Atık Danışmanlığı ve Belgelendirilmesi

29314 sayısıyla 02.04.2015 tarihinde resmi gazetede yayınlanan “Atık Yönetimi Danışmanlığı” çevreyi koruma faaliyetleri konusunda önemlidir. Bu yönetmelik gereğince atık oluşumuna müsait olan tesislerde Sıfır Atık ve atık yönetimi sağlamak gerekmektedir. Bunu gerçekleştirebilmek için Endüstriyel Atık planı oluşturmak ve bununla ilintili olarak Çevre Şehircilik İl Müdürlüğü tarafından da onay alınmalıdır. Sıfır Atık ve Atık yönetimi nedir, sorusuna tek bir aşamada yanıt vermek mümkün değildir. Çünkü bu geniş kapsamlı bir çalışmadır. 

Atık Yönetimi ve Endüstriyel Atık Planı Yönetimi

Atık yönetimi ve Sıfır Atık mevzuatı ve uygulamalarına konu olan tesisler için bu konu oldukça önemlidir. Endüstriyel Atık Yönetimi Planı, sürdürülebilir bir çevre için olmazsa olmaz bir plan olmaktadır. Tehlikeli ve tehlikesiz gruptaki atıkların meydana gelişinden yok edilmesine kadar geniş bir alanı incelemektedir. Bu uygulamalara konu olan tesisin faaliyet türüne göre meydana gelen atıklar üzerinde çalışmalarda bulunularak; oluşum yerleri, türleri ve miktarları tespit edilir. Bu kapsamdaki tüm konular Çevre Kanunu kapsamında incelenir ve buna bağlı olan çeşitli atık yönetimi yönetmeliği bulunmaktadır.

Sıfır Atık Uygulamaları ve Atık yönetimi sistemi içerisinde olmazsa olmaz olan Endüstriyel Atık Planı, bir önceki yıldaki atık miktarlarının değerlendirilmesi ve bir sonraki 3 yıl süresince oluşabilecek miktarların tahmini değerlendirilmesini içermektedir. Bununla bağlantılı olarak da atıkların azaltılması için yönetmelik özelinde birtakım önlemler alınmaktadır. Bu konuda karşımıza atık yönetimi basamakları çıkmaktadır. 1.Aşamada, ilgili tesis sahasına veriler toplanmaktadır ve rapor tutulmak üzere evrak temini yapılmaktadır. 2.aşamada, bu tesisten alınan veriler ile beraber gereken evrakların hazırlanması ile rapor tutulmaktadır. 3.aşamada, hazırlanan rapor İl Çevre ve Şehircilik Müdürlüğüne sunulmaktadır ve eğer ilgili müdürlük uygun bulursa olay almaktadır.

Her geçen gün büyük bir hızla artan nüfus sayısına ek yaşam standartlarının da değişmesi atık miktarı ve çeşitliliğini kontrol etmeyi ve yönetmeyi zor hale getirmektedir. Meydana gelen atıklar, bir de kirliliğe yol açtığında mevcut olan potansiyel riskler de her geçen gün büyük bir hızla büyümektedir. Bu da doğal kaynakların mevcudiyetini azaltarak ekolojik dengeye zarar vermektedir. Bundan kaynaklı olarak bulunulan çağda Sıfır Atık ve atık yönetimi uygulamaları gün geçtikçe önem kazanmaktadır. Endüstriyel Atık Yönetimi Planı yapılması, ilgili yönetmelik özelinde yasal bir yükümlülüktür. Gelecek nesillere sağlıklı bir çevre bırakabilmek adına bu konuda ilgili yerlerden danışmanlık alınmalıdır. 

Atık Yönetimi Planı Nasıl Yapılmaktadır?

Tehlikeli ya da tehlikesiz atığı meydana getiren işyerlerinin Sıfır Atık ve atık yönetimi prosedürü kapsamında Çevre ve Şehircilik İl Müdürlüğüne gerekli belgeler ile başvurması gerekmektedir. 
Bununla beraber 3 yıl boyunca geçerliliği bulunan onay yazısını almaları şart olmaktadır. Bu yazı “Endüstriyel Atık Yönetimi Planı onay yazısı” olarak geçmektedir. 

Atık yönetimi ne iş yapar, sorusuna ilk etapta yanıt verirken, ilgili tesis içinde atıkların ayrıştırılması ile başlar denilebilir. Atıklar belirli şartlarda depolanmaktadır ve geçici olarak depo edilen bu atıklar prosedür kapsamında Çevre Bakanlığı’ndan lisansı bulunan tesislere gönderilmektedir. Burada söz konusu atıkların birbiriyle karışmadan biriktirilmesi ve gönderilmesi gereken tesislere ulaştırılması yasal bir zorunluluk olmaktadır. Önceki yıl lisanslı tesislere ulaştırılan tehlikeli-tehlikesiz atıkların her sene Mart ayının sonuna kadar Entegre Çevre Bilgi Sistemi üzerinden beyan işlemi gerçekleşmektedir. 

Atıkların geçici olarak depolanacağı alanlar için Tehlikeli Atık Mali Sorumluluk Sigortası yaptırmak da zorunlu bir uygulama olmaktadır. Poliçe denetim esnasında ibraz edilmediği hallerde ilgili kanunun ilgili maddesi gereği idari yaptırım işlemi uygulanması zorunlu olmaktadır. Bu anlamda Bakanlık formatına uygun olan Atık Yönetim Planı hazırlama konusunda uzman olan bir kurumdan danışmanlık almak faydalı olabilir. Plana ek atık ayrıştırılması ve depolanması adına prosedür özelinde gereken fiziki koşulların belirlenmesi, çalışanlar için gerekli eğitimlerin verilmesi, atık çıkışının düzenli yörüngelerde yapılması, ilgili beyanların yapılması gibi işlemlerin yürütülmesi bu kapsam içine girmektedir. 

Üretim faaliyetlerinde bulunan tüm işyerlerinin, yaptığı faaliyet neticesinde tehlikeli - tehlikesiz bütün atıkları bünyesinde bulunduran Endüstriyel atık yönetimi planı uygulaması zorunlu olmaktadır. Çevre lisansı, Bakanlıkça muaf tutulmuş olan tesisler, Atık Yönetimi konusunda türe ve miktara uygun bilgiler verir. Bununla ilintili olarak atık yönetimi ve geri kazanımıyla alakalı mevzuatın getirdiği sorumluluklara uyulması zorunlu olmaktadır. 

Atık Yönetimi Eğitimi Nedir?

Çevre, yalnızca politik ve ekonomik yönleriyle değil, aynı şekilde sosyal boyutları bakımından da işyerlerinin çalışma süreçlerini etkilemektedir. Günümüz koşullarında çevrenin korunabilmesi, en mühim konuların başında gelmektedir. Atık Yönetimi; kaynakta azaltma, özellikler bazında sıralama, toplama, geçici süre depolama, geri kazanma, taşınma, yok edilme ve kontrol etme işlemlerini bünyesinde bulundurmaktadır. İSG yönetim sistemleri bileşenleri bünyesinde bulunan bu unsurlar ile yönetmelik gerekliliğine uyulmaktadır. 

Atık yönetimi eğitimi ise ilgili mevzuatlar doğrultusunda katılımları atık yönetiminin genel ilkelerine ve uygulamalarına uygun şekilde bilgilendirme yapmak üzerine olmaktadır. İlgili kişileri uygulamalar hakkında bilgilendirmek, katı atık yönetimiyle ilişkin olan durumları aktarmak, eğitime katılan kişileri (kişi, kurum veya işletme) atıkları yasal şekilde düzenleme çerçevesinde bilgilendirmek esas amaç olmaktadır. Kullanım sonrasında oluşan atıkların prosedür özelinde üretiminden yok edilmesine kadar olan yönetim sürecini Türkiye ve küreselde düzenleme anlamında onları nelerin beklediğini, bağlantılı kişi ve kurumların ilgili konudaki yükümlüklerini geliştirmek de hedeflenmektedir. Eğitim sonucunda aynı zamanda eğitimi alan kişi ve işyerlerinin çevre bilinçleri de geliştirilmiş olur. 

Atık Yönetimi Eğitimi kapsamına giren işyerleri; STK, özel sektör çalışanları, tüm kamu çalışanları katılmaktadır. Bunun yanı sıra bilhassa yapılan iş faaliyetleri esnasında katı atık meydana getiren işyerlerinde yerel yönetimlerde iş gören teknik ve idari personelin eğitimlere katılması tavsiye edilmektedir. Söz konusu eğitime en fazla 15, en az ise 10 kişi katılabilmektedir. Atık Yönetimi eğitimi, talepler ile bağlantılı olarak kuruma özel, kurumun içinde yer aldığı faaliyet alanı ve yapılan uygulamalar benchmark edildikten sonra söz konusu ihtiyaçlar ile belirlenmektedir. Belirlenenler doğrultusunda Atık Yönetimi eğitimi tasarlanmaktadır ve katılımcılara verilmektedir.

Üretim faaliyetleri neticesinde ortaya çıkan atıkların kaynağında uygulama basamaklarına göre önleme ve azaltma sistemleri esas olmaktadır. İçinde azaltma ve önleme yapılmayan atıklar için ise geri dönüşüm önlemleri uygulanmaktadır. Söz konusu basamaklara giremeyen atıklar için ise bertaraf ve enerji kazanımı gibi spesifik yollar izlenmektedir. Atık İSG yönetim sistemleri planlama basamakları şu şekilde sıralanabilir; Önleme, geri dönüşüm, geri kazanım, enerji geri kazanımı ve bertaraf adımı. Atık Yönetimi planında hiyerarşi bu şekilde olmaktadır. Bu sıralamaya uyan işyerlerinde Atık Yönetimi sorunsuz şekilde gerçekleşebilmektedir.

Dünyada meydana gelen teknolojik değişimler kapsamında, üretim faaliyetleri ile meydana gelerek sürdürülebilir çevre kavramını tehlikeye sokan maddelere “atık” denmektedir. Atık Yönetimi uygularken Endüstriyel Atık Yönetimi Planı’nın sağlıklı olarak hazırlanabilmesi adına yönetmeliklerin ideal şekilde analiz edilmesi oldukça önemli olmaktadır. Endüstriyel Atık Yönetimi planı, bizden sonraki nesillere yaşanabilir ve sağlıklı bir ekolojik çevre bırakabilmek adına çok önemli bir görevdir. Siz de tesisinizdeki atıkların yönetimi için danışmanlık hizmeti alabilirsiniz. 4 EN ayrıcalığından faydalanarak, atıklarınızın yönetimini emin ellere teslim edebilirsiniz. Böylece yaşanabilir bir gelecek için sürdürülebilir bir çevre bırakabilirsiniz.