Hemen her işletmenin devamı olarak kullanıcı ve doğaya sunduğu hizmetler değişmektedir. Bu değişim içerisinde ise bazı değerlendirmeler yapılması gerekliliği doğmaktadır. Genel itibari ile bu gereklilikler işletme içerisinden değil de dışarıdan bir göz ile inceldiği takdirde daha açık ve net olarak ortaya çıkmaktadır. Bu objektif bakış hem işletme için oldukça yararlı olurken hem de oldukça verim arttırıcı bir unsur olmaktadır. Hem belirli kanunlar hem de belirli durumlar oluşması halin de hemen her iş yeri düzenli olarak denetlenmekte ve denetleme sonucu pek çok farklı öneri oluşmaktadır. Bu öneriler çevre denetimi yönetmeliği tarafından güvenceye alınırken hem oldukça yararlı olurken bazı durumlarda eksiklikleri göstermesi sayesinde oldukça yararlı olmaktadır. Eksiği olan işletimlerde pek çok sıkıntı oluşabileceği gibi bu sıkıntılar farklı sonuçlar doğurabilmektedir. Bu gibi durumlara karşın denetim çeşitleri ve denetim yönetmeliği hakkında genel bir bilgiye sahip olmak hemen her kesimden kişi için oldukça önemli olmaktadır. Aynı zaman da Fiziksel çevre denetiminin de ne olduğu bu konuda oldukça önemlidir. Özellikle çevre denetimi çeşitleri işletmelerin hızlı işleyişi ve doğa ile olan ilişkisi bakımından oldukça önemli ve önde gelmektedir. Genel olarak unutulsa dahi çevre denetimler son derece önemli olmakla birlikte pek çok farklı çeşidinin de varlığı söz konusudur. Genel olarak çevresel 3. taraf denetimleri daha sıklıkla kullanılmakla beraber bu denetimlerden önce ve sonrasında hatta denetimler sırasında dahi bilgili ve tecrübeli bir kadro ile çalışmak hem işletmenizin yararına olurken aynı zaman da oluşabilecek herhangi bir duruma karşı da önlem alınması bakımından oldukça yerinde bir karar olacaktır. Uzman kadrosu ile 4EN sizin ve işletmenizin yanında.
Çevresel Denetim Nedir?
Hemen her işletmenin ilk karşılaştığı denetimlerden biri de çevresel denetimlerdir. Özellikle yönetmelik ve mevzuat tabanlı olan bu çevresel denetim ve çevre denetim ve temizliği oldukça önemlidir. Çevresel denetim faaliyet ya da işletmenin çevre kanunu ve bu çevre kanununa bağlı olarak oluşturularak yürürlüğe girmiş olan yönetmeliklere uygunluğunun denetlenmesidir. Genellikle mevzuatta sunulan kurum ve kişilerin beraberliği ile oluşturulan bir heyet tarafından denetimler gerçekleştirilir. Denetimler de yine mevzuata uygun bir şekilde iş alanında olan faaliyetler tarafsız ve objektif bir göz ile incelenir ve değerlendirilip rapor haline getirilerek gerekli kurum ve kuruluşlara sunulur. Bu sunulma aşamasından hemen sonra işletmeye gerekli görülen tedbirler uygulanır. Çevresel denetim iki farklı çeşitte olabilmektedir. Bunlardan ilki birleşik denetimdir. Birleşik denetim, işletme ve faaliyetlerin çalışmalarının çevre kanunu ve çevre kanunu ile bağlantılı olarak yayımlanan mevzuata uygun olarak hava, toprak ve su, atıklar ve kimyasallar, deniz, gürültü gibi pek çok unsurun yönetmeliğe uygunluğunun bir arada değerlendirilmesi sürecidir. Bir diğeri ise ortam bazlı denetimdir. Ortam bazlı denetim ise işletme ve faaliyetlerin çalışmalarının çevre kanunu ve bununla bağlantılı olarak yayımlanan mevzuata uygun olarak hava, toprak ve su, atıklar ve kimyasallar, deniz, gürültü gibi pek çok unsurun yönetmeliğe uygunluğunun değerlendirilmesi sürecidir. İki denetim türü arasında birleşik denetim sırasında bir arada olunuşu incelenirken ortam bazlı denetim tek tek ele alınışlarına göre incelenmektedir. İki farklı denetim türü varken pek çok farklı kişiler de bu denetime katılmaktadır. Çevresel denetime katılan çevre gönüllüleri, çevre baş denetim görevlisi gibi pek çok farklı kişi de denetimlere katılmakta ve incelemelerde bulunmaktadır. İşletmelerde çevresel denetim oldukça önemli olmaktadır.
Çevresel Denetim Yönetmeliği
Özellikle hemen her kesimden işletme sahipleri için yönetmelikler son derece önemlidir. Yönetmelikler, cumhurbaşkanı, bakanlar, kamu tüzel kişiler tarafından çıkartılır. Yönetmelikler, cumhurbaşkanı, bakanlar, kamu tüzel kişiler kendi alanları ile ilgili kanunlara ve cumhurbaşkanlığına aykırı olmamak koşulu ile hazırlanan hukuki yazılardır. Tüm yönetmelikler Türkiye Cumhuriyeti Resmi Gazetesi’nde yayımlanarak halka sunulur. Yayımlanan kurallar kaldırılana kadar geçerliliğini sürdürür. Kural olarak görülen bu yönetmeliklerin uygulanmaması halinde çeşitli yaptırımlar uygulanmaktadır. Bu yönetmeliklerden biri de Çevresel Denetim Yönetmeliğidir. Çevresel Denetim yönetmeliği içerisinde oldukça fazla madde bulunmaktadır. Çevresel denetim yönetmeliği içerisinde yer alan mevzuatlar hem oldukça fazla hem de oldukça farklı kanunlar içermektedir. Çevresel denetim yönetmeliğine bağlı olarak Çevresel denetimler yapılmaktadır. Çevresel denetimler hem işletmeler için oldukça önemli ve oldukça olumlu olmaktadır. Çevre denetim yönetmeliğinin amacı; tesislerin kurulması, faaliyete geçmesi ve üretimin her aşamasından atıkların yok edilmesine kadar çevrenin korunması için çevre denetimi oluşturulmasıdır. Denetim gerçekleştirilen ya da gerçekleştirilecek olan kuruluş ve iş yerlerinin ise bazı gereklilikleri yerine getirmesi beklenmektedir. Bunlardan ilki Denetime gelen kişilerin tesise ya da faaliyet yürütülen alanlara girmesi ile ilgili olmaktadır. Çevre denetim görevlisi istediği taktirde gerekli ölçüm ve analizler yapılmalıdır. Denetim esnasında gerekli görülen evrak ve dekontlar denetçilere gösterilmelidir. Çevre danışmanlık firmalarından çevre danışmanlığı hizmet satın alınması durumunda yapılan sözleşmenin en geç bir ay içerisinde ilgili kurumları bildirilmesi gerekir. Bu sözleşmenin de iptal edilmesi durumunda yine en geç bir ay içerisinde bu durum ilgili kurumlara bildirilmelidir. Ancak bu iptal durumunda en geç iki ay içerisinde diğer bir firma ile yeni bir anlaşma yapmakla veya çevre yönetim birimi kurmak ya da çevre görevlisi istihdam etmek zorundadır. Çevre denetim yönetmeliği bu gibi maddeleri ile incelenmeli ve gerekli durumlar yerine getirilmelidir.
Çevre Standartları
Bir kuruluş ya da işletmenin içerisinde yürüttüğü; hava, su, toprak gibi etmenlerin bir arada bulunduğu alana çevre denmektedir. Artan dünya nüfusu ile beraber dünya çapında ihtiyaçlarda aratmış ve buna bağlı olarak üretim faaliyeti de he geçen yıl katlanarak artmaya devam etmektedir. Her bir faaliyet bir zincir misali birbirine dokunması ile üretim faaliyetinin da bir ucu çevreye dokunmaktadır. Bu nedenle çevre de tüm faaliyetlerde oldukça etkili bir unsurdur. Bu nedenle hemen her faaliyetin sonucunda çevre kirlenmekte yalnızca atık atımı ile değil hava kirliliği, gürültü kirliliği gibi kirliklerde oluşmaktadır. Bu gibi nedenler ile hemen her alan da kirlilik ve atık boy göstermektedir. Bu durum her ne kadar belirli bir aşamaya kadar sorun olarak görülmese dahi belirli bir sınırdan sonra hemen her canlıya zarar vermektedir. Tam olarak bu noktada çevre standartları devreye girmektedir. Çevre için çevreye uygun olarak ulusal ve uluslararası pek çok farklı yasal mevzuatlar geliştirilmiştir. Bu kapsamda geliştirilmiş olan standartlara Uluslararası Standartlar Organizasyonu (ISO) tarafından yayımlanan standart serisi bulunur. Bu serinin ismi ISO 14000’dür. Bu seri içerisinde doğal kaynak kullanımının en aza indirgenmesi gerektiğini ve bu yol ile toprağa, havaya ve suya minimum zarar vermek amaçlanmıştır. Bu durumu da çevrenin sürekli kendini yenilemesine ve sürekli olarak iyileştirmesi ile temellendirilmiştir. ISO 14000 serisi içinde belgelendirilmesi yapılan standart ISO 14001 standardıdır. 14001 standardı ise daha geniş bir alanı kapsamaktadır. ISO 14001 standardı ürünün hammadde halinden başlayarak en son müşteriye ulaşmasına kadar olan süreci kapsar. Tüm bu süreç içerisinde olan faaliyetler ile çevreye zarar en aza indirgenmelidir. Çevre standardı bu konuda oldukça etkili olmaktadır. “Çevre denetiminde nelere dikkat edilir?” sorusuna ise en iyi cevaplar çevre denetim kılavuzu özellikle bu konuda nelere dikkat edilmesi gerektiğini ortaya koymaktadır. Özellikle kılavuzda yer alan çevre temizliği ve denetimi puanları denetim sonunda yapılacak olan çevre denetim raporu ya da çevre denetim tutanağı gibi belgelerin temelini oluşturmaktadır.