Son Dönemlerde Arabalarda Sıkça Duyduğumuz Emisyon Ne Demek?

Son Dönemlerde Arabalarda Sıkça Duyduğumuz Emisyon Ne Demek?

Çevre kirliliğinin başlıca sebebi şüphesiz atmosfere bırakılan gazlardır. Doğaya verdiği zararın yanı sıra bütün canlıların da yaşam koşullarını olumsuz etkilemektedir. Zehirli gazların atmosfere salınımını tamamen ortadan kaldırabilmek amacıyla uluslararası birimler arasında geleceğe yönelik bir takım  çalışmalar düzenlenmiştir. Yapılan bu çalışmalar, atmosfere bırakılan zehirli gazların başlıcası olan araç egzoz gazlarının yayılımını engellemek, dolayısıyla otomotiv şirketlerini baskı altına alarak teknolojilerini ilerletmeyi ve emisyon değerlerini en aza indirgeyerek esas olarak “sıfır” emisyonlu taşıtlar üretmelerini sağlamıştır. 

Söz konusu otomobiller olduğunda, büyük oranda ulaşım imkanlarını kolaylaştırmalarının yanı sıra çevreye verdikleri zararlar ve meydana getirdikleri doğa kirliliği de yabana atılmayacak derece dikkat uyandırması gereken bi konu haline gelmektedir. Tek bir otomobilin dahi mekanizmasında bulundurduğu birçok kimyasal ve zehirli gazları egzoz yoluyla havaya saldığı göz önüne alınırsa, dünyada ki milyonlarca aracın çevreye ne denli zarar verdiği tahmin edilebilir. Emisyon; yaymak, çıkarmak, ihraç etmek ve tedavüle koymak anlamlarına gelen Fransızca “Emission” kelimesinden gelmektedir. Bu kelime anlamına göre herhangi bir emisyon kaynağından yayılan ve çevreye olumsuz etkileri olan her türlü katı, sıvı ve gaz atıkları emisyon olarak adlandırılmaktadır. Uluslararası bağlamda alınan kararlara göre devlet emisyon ile mücadele kapsamında, emisyon kaynaklarının takibine ilişkin bir takım önlemler uygulamaktadır. Günlük yaşamda emisyon kavramını en çok “egzoz emisyon” “emisyon ölçümleri” gibi araçlarla ilgili söylemlerde duymaktayız. Bunun böyle olmasının nedeni, araçların egzozlarından çıkan ve çevreye zarar veren gazların hava kirliliğini sebep olması ve bu kapsamda taşıtlarda emisyon testi yani egzoz gazı muayenesinin zorunlu tutulmasıdır.

Emisyon Çeşitleri Nelerdir?

Egzoz emisyonu terimi, araçlardaki yakıtın yanmasıyla meydana gelen zehirli gazların yarattığı hava kirliliğini tanımlıyor. Burada dikkat edilmesi gereken bir husus, araçlarda kullanılan yakıtın silindir boruları içerisinde yanması ile meydana gelen zehirli gazların egzoz yolu ile atmosfere atılma şekli ve miktarının araçtan araca farklılık göstermesidir. Büyük oranda dizel araçların egzozlarından gözle görülür şekilde çıkan kara dumanların sebebi hidrokarbon, karbon monoksit ve azot oksitler atmosferde ve canlılarda oldukça büyük zarara sebep olurlar. Dünya ekseninde insanlar araçlarında dizel ve benzin yakıtını kullanmaya devam ettikçe şüphesiz atmosfere yayılan zehirli gazların miktarı da gün geçtikçe artacak, verdiği zararın önü alınamayacak. Burada “Emisyon Hacmi Ne Demek” sorusunun cevaplanması gerekir. Tespit edilen bilgiye göre her aracın emisyon hacmi değişkenlik gösterir. Motorlu taşıtların yani dizellerin emisyon hacmi daha yüksek iken benzinli veya elektrikli taşıtların emisyon hacmi daha düşüktür. Bu farkındalıkla verilen zararı en aza indirgemek için araçlarda belirli aralıklarla egzoz emisyon ölçümleri yapılır. Bu ölçüm, belirli periyotlarla olduğundan muayenesini geciktirmiş araçlar tespit edildiği takdirde muayene yaptırılması yönünde uyarılır. Bu sayede yetkili servis istasyonlarda aracın egzoz emisyon ölçümünü yaptırarak belirlenen standartlara uyması sağlanır.

Egzoz emisyonun atmosfere yaydığı zararın dışında canlıların sağlığına yönelik büyük tehlikeleri de vardır.

Egzoz emisyon ölçümleri, otomobilleri kişiye sağladığı kolaylığın yanı sıra çevreye sağladığı kolaylığa da yaklaştırmak, araçları çevre dostu kılmak için yapılmaktadır. Yeni bir araç alındığında veya araç sahibi olanların belirli periyotlarla yaptırdığı bu testi geçen otomobillere egzoz emisyon ruhsatı verilmektedir. Test sonucunda hava kirliliğine neden olacak gaz üretmeyen otomobiller bu ruhsatı alabilmekte ve testi gerçekleştiren servis, aracın sürücüsüne emisyon pulu vermektedir. Egzoz emisyon testleri araç muayene servisleri tarafından yapılmakta ve binek otomobillerde ilk üç yılda daha sonra iki yıl aralıklara indirgenerek yapılmaktadır. Bunlar dışındaki taşıtlara ise her yıl yapılma zorunluluğu bulunmaktadır. Araç sahipleri bu testin zamanının takibini kendilerine verilen emisyon ruhsatından veya emisyon pulundan takip edebilirler.

Emisyon Ölçümü Önemli mi?

Egzoz emisyon ölçümünün yapılmasının sebebi çevreye verilen zararın etkilerini ölçmek ve zararın en aza indirilmesi dir. Tüm araç sahiplerinin belirli periyotlarla egzoz emisyon ölçümüne gitmesi gerekirken bunu yapmadaki esas amaç trafiğe çıkan araçların neden olduğu çevre hasarını en aza indirmektir. Araçların egzoz emisyon salınım değerleri iki farklı durumda ölçüme alınır. Rölantide ve yüksek devirde ayrı ayrı ölçülen değerler sonucunda araç, çıkan sonuca göre araç ölçüm pulu alabilir veya alamayabilir. Egzoz emisyon testi sayesinde araçların trafiğe çıkmaya uygun olup olmadıkları saptanıyor. Bundan başka, egzoz emisyon değeri başarılı çıkan araçlar hem yakıt tasarrufu sağlarken hem de bizlere daha yaşanılabilir bir dünya sunuyor. Muayeneyi geciktirmiş veya hiç yapmamış araçlar ise büyük oranda kendisi de dahil olmak üzere canlılara ve çevreye büyük zararlar veriyor. Egzoz emisyon muayenesinde kanunen belirlenen standartlara uymayan araçlar ise “ağır kusurlu” olarak sayılarak trafikten geçici olarak men ediliyor.

Test sonucunda esas saptanması gereken değer, sıfır emisyon veya sıfıra yakın düzeyde bulunan emisyon miktarıdır. Atmosferin egzoz gazlarından gördüğü zararı en aza indirmek için “sıfır emisyon” değerine ulaşmak şarttır. Sıfır emisyon, beşeri etkenler nedeniyle yani egzoz gazları başlıca olmak üzere atmosfere salınan karbondioksit, metan, azot gibi gazların miktarının yeryüzü tarafından emilen sera gazı miktarıyla dengelenmesi ve karbon nötr olması anlamına gelir. Orjinali Zero-Emissions Vehicle olan Sıfır Emisyonlu Araç veya ZEV, yerleşik güç kaynağından egzoz gazı salmayan otomobillere verilen isimdir. Canlıların sağlığı ve doğaya zararlı maddelerin başında partiküller, hidrokarbonlar, karbon monoksit, ozon, kurşun ve çeşitli nitrojen oksitleri bulunur. Bu terimin son zamanlardaki yaygın kullanımları arasında uçucu organik bileşikler, çeşitli hava kirleticileri ve karbondioksit ve diğer sera gazları gibi küresel kirleticiler de yer almaktadır.

Sıfır emisyon değeri ulaşılmak istenen emisyon değeridir. Egzoz emisyon değeri, bir araçta kullanılan yakıt yandığında atmosfere salınan kimyasallardan kaynaklanan hava kirliliğini önlemek için kullanılan bir terimdir. Bir aracın egzoz gazını azaltmak için bazı temel parçalara ihtiyaç vardır. Bu bileşenler egzoz sistemine takılarak zararlı gazlar filtrelenir ve atmosfere salınması engellenir. Örneğin benzinli ve dizel araçlardan bağımsız olarak kullanılan katalitik konveksiyon radyatörü sayesinde yakıtın yanması sırasında oluşan zararlı gazlar ve içerdikleri diğer kimyasallarla reaksiyona girer. Gaz hasarını en aza indirir.

Günümüzde emisyon değerlerini en aza indirmeye yönelik otomotiv şirketleri bünyesinde ve bunu destekleyecek şekilde uluslararası standartlarla çalışmalar yapılmaktadır. Bunun doğrultusunda daha temiz bir gelecek ve daha temiz bir çevreye sahip olunacaktır. Sadece emisyonların ortadan kaldırılmasıyla çevre kirliliğinin ortadan kaldırılması mümkün değildir. Çünkü atmosfere bırakılan birçok zehirli  gaz vardır. Uluslararası çalışmalarla otomotiv sektöründeki emisyonlar minimuma indirilmiş ve gelecek yıllarda tamamen ortadan kaldırılacağı yönünde çalışmalar sürmektedir.